Türk Dilleri Mi, Türkçe’nin Lehçeleri Mi? Sıkça duyarız, birçok kişi Kazakların Kazak Türkçesi, Azerilerin Azeri Türkçesi vs. konuştuğunu söyler. Bu kişilere göre Sibirya’dan Baltık Denizi’ne Kuzey Buz Denizi’nden Basra Körfezi’ne kadar tek bir Türkçe var. …
Vahdet Türkçe’nin tek bir doğru biçimi vardır. Bu doğru biçimi de Türk Dil Kurumu (TDK) falan gibi dil otoriteleri belirleyip düzenler. Dilin tek bir doğru biçim olduğuna göre, bundan farklı konuşma biçimlerini de doğru sayamayız. Bu görüşe karşı çıkarken ki temel pozisyonu…
Farsça’nın Soğutça Adlı Kaba Bir Lehçesi Geçtiğimiz yıllarda televizyona dil üzerinde kelam eden pek ilimli bir zat çıkardı. Programının bir bölümünde “Farsçanın Soğutça adlı kaba bir lehçesi” şeklinde bir laf sarf ettiğini hatırlarım. Yani Farsça — tabii ki — in…
Dilim dünyam (mı)dır… Geçmiş zamanda vizyona Geliş (Arrival) adlı bir film girdi. Film uzaylıların dünyaya ilk gelişini konu ediyor. Uzaylılar zamanın olmadığı bir dil konuşuyorlar ve bu dili doğrusal olmayan, dairesel bir yazı ile yazıya döküyorlar. Bunun sayesinde zamanın dışında durabiliyor, geleceği görebiliy…
“İlkel Dil” Diye Bir Şey Kimilerine göre diller ilkel ve gelişmiş diye ikiye ayrılabilir. Bu kişilere göre, örneğin Avustralya yerlilerinin konuştuğu dillerden Warlpiri dili muhtemelen ilkel; İngilizce, Türkçe de muhtemelen gelişmiş. Bu yargının neye dayandığı pek belli değil; bazı dillere ilkel, daha az gelişkin deme…
İmla Felaketleri “Dahi anlamına gelen ‘de/da’” ayrı yazılmadığı zaman Türkçeyi öğretemediğimizden yakınanlar çok. TDK’nın koyduğu imla kurallarının son derece mantıklı ve tutarlı olduğu, bunlara uymayanların da bir türlü eğitilemeyen “kayıp nesiller” olduğu görüşü entelektüel dünyamızın…
At Ahşap Arabası “At ahşap arabası” ifadesi kulağa nasıl geliyor? Tamamen bozuk. Bu laf salatasının düzgün hali “ahşap at arabası”. Peki, “yarış klasik arabası” ifadesi bozuk mu, düzgün mü? Tabii ki bozuk. Düzgün olması için “klasik yarış arabası” olması gerek. Bu iki ifade bozuk, çünkü…
İdeoloji ve Çok Dillilik İdeolojiler farklı konuşma biçimlerine aynı dilin lehçeleri mi, yoksa ayrı diller mi deneceğini dayatıyor. Bu şekilde, kullanılan söylemle, nesnel gerçekliğin nasıl algılandığını belirleme çalışıyorlar. Bu, siyasi kimliklerin inşası sürecinde sıkça karşılaşılan bir dur…
